Bu haftaki yazımızın konusu MAXQDA ile otomatik kodlama hakkında olacaktır. Otomatik kodlama fonksiyonu, MAXQDA’in bir ya da birden fazla kod oluşturması ve uygun olan tüm metin bölümlerini otomatik olarak bu kodlarla kodlanmasını sağlar. Bu kodlar oluşturulurken anahtar kelimeler, hashtag’ler, konuşmacılar gibi unsurlar baz alınabilir.
Otomatik kodlama fonksiyonu birçok araştırma için kullanılabilecek değerli bir araçtır. Veri setinizde herhangi bir şeyi gözden kaçırmamanızı ve zaman kazanmanızı sağlar. Örneğin sosyal medya verilerinin analizini kolaylaştırmak amacıyla MAXQDA sizlere gelişmiş otomatik kodlama özellikleri sunar.
Aşağıda sizlere fikir vermesi açısından otomatik kodlamanın özellikle uygun olduğu araştırma bağlamlarından bir demet sunacağız. Bunun yanı sıra MAXQDA’in gelişmiş otomatik kodlama olanaklarını anlatacağız.
Verilerinizi içe aktarırken otomatik kodlamayı kullanın
MAXQDA İçe Aktar Sekmesi
Otomatik kodlama olanakları MAXQDA ile analiz edebileceğiniz birçok veri türü için içe aktarma diyaloğuna entegre edilmiştir. Bu, sizin verilerinizi program içinde görüntülemeden öncesinde bile verilerinizi kodlayabileceğiniz anlamına gelir.
Anket Verisi
Anketler, çok sayıda kişinin görüşlerini standart bir şekilde hızlı ve verimli yollarla ölçmek söz konusu olduğunda çok değerli bir araçtır. Anketler sadece bilimsel araştırma bağlamında değil, aynı zamanda özel sektörde de, örneğin çalışan memnuniyetini değerlendirmek gibi kullanılmaktadır. Bir anket aracılığıyla topladığınız verileri MAXQDA’e Excel tablosu olarak ya da doğrudan SurveyMonkey’den aktarabilirsiniz. İçe aktarma esnasında, her bir anket sorusu için ilgili yanıtların bir değişken olarak mı yoksa bir kod olarak mı içe aktarılacağını/işleneceğini seçebilirsiniz. Genel bir kural olarak, sayısal değişkenler (bir anket maddesindeki puanlar gibi) belge değişkenleri olarak içe aktarılır. Yazılı/metinsel yanıt gerektiren sorular kod olarak içe aktarılabilir ancak elbette bu kurala uymayan durumlar olabileceğinden seçim yapmakta özgürsünüz. Aşağıdaki ayar penceresinde Tamam’a tıkladıktan sonra MAXQDA seçilen soru için kodlar oluşturur ve ilgili yanıtları otomatik olarak kodlar.
Anket Verisi İçin İçe Aktarma Ayar Ekranı
Daha sonra sorunuza verilen tüm yanıtları Geri Çağrılan Bölümler penceresinde görüntüleyebilir ve yanıtları karşılaştırabilirsiniz ya da yalnızca belirli kriterleri karşılayan kişilerin yanıtlarını görüntüleyebilirsiniz. Örneğin, katılımcılarınız arasında 90 puan üzeri not alan öğrencilerin belgelerini etkinleştirebilir ve açık uçlu sorulara verdikleri yanıtları karşılaştırabilirsiniz.
Çoktan seçmeli soruların yer aldığı sınavda 90 puan üzeri not alan öğrencilerin klasik sınav sorusuna verdiği yanıtlar.
Açık uçlu soruların analizine dair detaylı bir inceleme için "MAXQDA ile Açık Uçlu Anket Sorularının Analizi" adlı el kitabını inceleyebilirsiniz.
Odak Grup Transkriptleri
Odak Grup Transkriptlerini otomatik olarak kodlamak, içe aktarma esnasında uygulanabilecek bir başka yararlı otomatik kodlama işlemidir. Görüşülen katılımcılar belirli bir hedef kitleyi temsil edebilir ve birbirlerinin yanıtlarını geliştirerek verimli tartışmalara zemin hazırlayabilirler. Bir Odak Grup Deşifresini MAXQDA’e aktarırken, MAXQDA konuşmacıları otomatik olarak tanır ve her katılımcı için kodlar oluşturur. Odak grup transkriptinin metin bölümleri, ilgili konuşmacının koduyla otomatik kodlanacaktır. Böylelikle kimin ne sıklıkla konuştuğu ve ilgili katkıların ne kadar kapsamlı olduğu hemen anlaşılır hale gelir.
İçe aktarılan odak grup transkriptinin otomatik olarak kodlanmış hali.
Ayrıca, tek bir konuşmacının veya seçilen bir katılımcı grubunun verilerini derlemek ve karşılaştırmak için “etkinleştirmeleri” kullanabilirsiniz. Bunun yanı sıra konuşmacılar hakkında yaş veya deneyim düzeyi gibi demografik bilgiler eklediyseniz, aynı yaştaki konuşmacıların yanıtlarını karşılaştırmak için “Değişken aracılığıyla etkinleştir” seçeneğini kullanabilirsiniz.
Bibliyografik Veriler
Bir tez veya bilimsel araştırma bağlamında literatür taraması yaparken, Endnote, Mendeley ve Zotero gibi bibliyografik veri ve referans yönetim programlarıyla karşılaşmanız muhtemeldir. MAXQDA ile bibliyografik verileri içe aktarabilir ve ilgili PDF (tam metin) ile bağlayabilirsiniz. MAXQDA etiketleri ve anahtar kelimeleri otomatik kodlayarak analizinizi kolaylaştırır.
MAXQDA’e aktarılan her bir literatür verisi temel olarak yazar, başlık, yayın tarihi gibi etiketlere sahip bir metin belgesi halini alır. MAXQDA bu etiketler için otomatik olarak kodlar oluşturur ve kodları ilgili literatür verisine atar. Böylece literatürünüzün özetlerini kolayca derleyebilirsiniz. Buna ek olarak, birçok bilimsel makale, konuyu ve/veya çalışmada kullanılan yöntemleri özetleyen anahtar kelimeler içerir. İçe aktarma sırasında bu anahtar kelimelerin otomatik olarak kodlanmasını da seçebilirsiniz. Bunun yanı sıra “mutluluk” gibi belirli bir anahtar kelimeyle, analizinizi “mutluluk” kelimesini içeren makalelere odaklayabilirsiniz.
Otomatik kodlanan bibliyografik veriler
Sosyal Medya Verileri
YouTube Verileri
İçe aktarma sırasında otomatik kodlamayı YouTube yorumları için de kullanabilirsiniz. MAXQDA yorum türleri için kodlar oluşturur (örn. 0 yanıt, 2 yanıt, …). Bu, özellikle fazla yorum içeren videolar için faydalı olabilir. Yalnızca çok sayıda yanıt içeren yorumları etkinleştirerek, analizinizi tartışmalı ve etkileşim alan yorumlara ve bu yorumların başlattığı tartışmalara odaklanmak mümkündür.
Twitter Verileri
Tweetlerin analizi, gerçekten ilgilenilen konuyla alakalı olmayan Tweetler de dahil olmak üzere büyük veri setleri üzerinde çalışmayı gerektirebilir. Bu nedenle, veri setinizdeki hashtag’lerin veya yazarların daha ileri analizler için otomatik olarak kodlanmasını sağlayabilir ve süreci hızlandırabilirsiniz.
Otomatik kodlama için hasthagleri seçme
Analiz sürecinizi kolaylaştırmak için otomatik kodlamayı kullanın
MAXQDA veri analizinizi kolaylaştırmak için pek çok yol sunar. Bildiğiniz gibi, otomatik kodlama bu özelliklerden biridir ve MAXQDA’in birçok aracında uygulanmaktadır. İçe aktarma opsiyonlarının dışında büyük miktarda metinleri analiz ederken, önemli metin pasajlarını hızlı ve verimli bir şekilde tanımlamak için de otomatik kodlamayı kullanmak yararlı olacaktır.
Metin Arama - Otokodlama
Metin arama işlevi analiz sırasında en sık kullanılan araçlardan biridir. Anahtar kelimeleri ve kelime kombinasyonlarını aramanızı sağlar ardından aranan anahtar kelimeyi içeren tüm metin pasajlarını otomatik olarak kodlama imkanı sunar. Metin Arama’yı kullanarak tüm metinleri okumak zorunda kalmadan materyalinizdeki önemli metin pasajlarını hızlı ve verimli bir şekilde belirleyebilirsiniz. Bir başka avantajı da anahtar kelimenizin/kelime kombinasyonunuzun herhangi bir oluşumunu gözden kaçırma ihtimalini ortadan kaldırmanızdır. Otomatik olarak kodlandığında, bu önemli metin pasajlarını kolayca derleyebilir ve karşılaştırabilirsiniz, örneğin bir literatür taraması yaparken yazarlar arasında belirli bir terimin geçme sıklıklarını karşılaştırabilirsiniz.
Sözlük İle Otomatik Kodlama
Metin Arama işlevinin daha gelişmiş bir versiyonu MAXDictio eklentisinde Sözlük ile Otomatik Kodlama olarak karşımıza çıkmaktadır. Tek dizelerin veya anahtar kelime kombinasyonlarının kullanıldığı Metin Aramanın aksine, Sözlük ile Otomatik Kodlama aracı, aynı kategoriyle ilgili birçok kelime içerebilen kullanıcı tanımlı sözlükler kullanır. Örneğin, “çocuk”, “oğul”, “ebeveynler” ve benzeri arama öğelerini içeren “yakın ilişkiler” adlı bir sözlük ve “yeğen”, “iş arkadaşı”, “kuzenler” gibi kelimeleri içeren “uzak ilişkiler” adlı bir sözlük tanımlayabilirsiniz.
“Yakın İlişkiler” kategorisi için bir sözlük örneği
Sözlük ile Otomatik Kodlama çalıştırıldığında, MAXQDA sözlüklerde bulunan kelimeleri arar ve arama sonuçlarını ilgili sözlüğün başlığı ile otomatik olarak kodlar. Yukarıda gösterilen örnekte MAXQDA, “çocuk”, “oğul” ve benzeri tüm sonuçları “yakın ilişkiler” olarak kodlar. Bunun yanı sıra “yeğen”, “iş arkadaşı” ve benzeri tüm sonuçları içeren kelimeleri “uzak ilişkiler” olmak üzere kodlar. Bu, daha geniş tematik kodlar oluşturmanın hızlı ve etkili bir yoludur. Ayrıca, bu araç kategorilerinizin sıklığını hızlı bir şekilde karşılaştırmanıza olanak tanır.
Duyguların Otomatik Kodlama
MAXQDA 2022 ile Twitter Analizi kapsamında tweetlerin duyguları otomatik olarak analiz edilmekte ve kodlanmaktadır. Bunun yanı sıra Akıllı Kodlama Aracı ile kodlu bölümlerinizin de duygularını analiz edip otomatik kodlayabilirsiniz.
Otomatik duygu kodlarının Kod Sisteminde gösterimi
MAXQDA'in duygu analizi aracını kullanarak bir konuya yönelik kamuoyu hissiyatını kavrayabilirsiniz. Ve bunun için de herhangi bir Tweeti okumanıza bile gerek yoktur. Farklı zamanlardaki tweetleri toparlayarak, kamuoyunun hissiyatının zaman içindeki gelişimini de takip edebilirsiniz.
Duygu kodlarının istatistiği
Birtakım örneklerle otomatik kodlamayı detaylandırdığımız bu yazı umarız sizler için faydalı olmuştur. Elbette düşünüldüğünde farklı örnekler ve uygulamalarda üretilebilir. MAXQDA ile ilgili daha fazla bilgi edinmek ve uygulama görmek için ücretsiz canlı webinarlarımıza katılabilirsiniz.
Ücretsiz Webinarlar: https://www.buracademy.com/maxqda-etkinlikler
Kaynakça